Wat is gaande in woningcorporatieland?
Corporaties hebben vaak te maken met bijzondere doelgroepen, denk aan rolstoelgebruikers of mensen met dementie. Voor deze doelgroepen zijn soms specifieke aanpassingen aan woningen nodig of is het van belang dat bepaalde faciliteiten in de buurt beschikbaar zijn.
Wat wil de overheid?
De landelijke overheid maakt zich zorgen over de snelheid waarmee de woonzorgopgave wordt opgepakt door gemeenten en woningcorporaties. Het resultaat van de snelheid van de vergrijzing is dat er over twintig jaar naar schatting 1,6 miljoen 80+’ers zijn. Dat is twee keer zoveel als nu. De overheid wil dat iedereen passend woont in een veilige woon- en leefomgeving. Dat over pakweg 20 jaar ouderen niet vereenzamen in een ongeschikte woning en er voldoende verpleeghuiscapaciteit is.
Daarom wil de overheid dat gemeenten en woningcorporaties nu in actie komen. Er is een Taskforce Wonen en Zorg die door de VNG, Aedes, ActiZ en de ministeries van VWS en BZK is opgericht. Het Rijk heeft 1 miljard euro beschikbaar gesteld voor het bouwen van betaalbare woningen (sociale huur, midden huur en goedkope koopwoningen) in een kwalitatief goede leefomgeving. Ook is er een heffingsvermindering van 1 miljard voor nieuwbouw beschikbaar in de verhuurderheffing. De bouw van huizen voor ouderen en andere doelgroepen kan hierop van toepassing zijn. De Taskforce Wonen en Zorg heeft zich als doel gesteld dat in 2021 alle gemeenten hun opgaven op het gebied van wonen en zorg in kaart hebben gebracht en daarover bindende prestatieafspraken maken met hun partners zoals de woningcorporaties. Hoewel de gemeenten bestemd zijn om een cruciale rol als regisseur te spelen bij het oppakken van de woonzorgopgave heeft slechts de helft van de gemeenten de woonzorgopgave in de eigen gemeente in beeld. Bovendien beschikt slechts een derde van de gemeenten over een woonzorgvisie voor de komende jaren.
Hoe is de huidige situatie bij Mooiland op dit gebied?
Mw. van Esch geeft aan dat Mooiland zich bewust is van haar taken op dit gebied. Naast de bestaande commissies heeft Mooiland nu ook een commissie Wonen en Zorg. Deze commissie is gericht op het handen en voeten gegeven aan het stimuleren van de organisatie (Mooiland) om extra aandacht en zorg te besteden aan dit onderwerp. Volgens Mw. Van Esch is Mooiland op dit gebied in voorbereiding. Mooiland is zich bewust van de inzet van Taskforce Wonen en Zorg. Van de oproep van het Ministerie van VWS. Deze zomer (zomer van 2021) zullen alle woningbouwcorporaties en gemeenten een discussie voeren over wonen en woonzorg. Dit om te komen tot een goede woonzorg analyse met daaraan gekoppeld de opstelling van een woonzorgvisie.
Wat zeggen deskundigen die zich met dit onderwerp bezighouden?
Corporaties moeten snel aan de slag gaan met Wonen en Zorg en de behoefte die bij hun huurders hierover is in kaart brengen. Zij kunnen dan een opgave maken voor de komende jaren. Bij het in kaart brengen kunnen ze onderscheid maken tussen algemene preventieve maatregelen en specifieke woonvormen op maat.
- Een onderscheid tussen enerzijds preventieve maatregelen en anderzijds maatwerk woon-zorgcombinaties voor specifieke doelgroepen. Onder preventieve maatregelen vallen zaken zoals nultredenwoningen en het verbeteren van de toegankelijk van algemene ruimten in flats. Dit soort maatregelen kun je relatief goedkoop treffen en zijn voor veel bewoners al ruim voldoende. Preventieve maatregelen neem je bij voorkeur voor zoveel mogelijk (oudere) bewoners. Zo kunnen mensen in hun vertrouwde omgeving blijven als ze bijvoorbeeld slecht ter been worden.
- Dan zijn er ook de woon-zorgcombinaties voor specifieke doelgroepen, zoals woningen voor mensen met dementie of woningen specifiek voor rolstoelgebruikers. Het creëren van een woongroep voor dementerenden of het verbreden van deuren voor rolstoelgebruikers, is een stuk duurder dan de hierboven genoemde preventieve maatregelen. Daarnaast is dit op een kleine groep van toepassing. Dit doe je dan ook alleen als er echt een specifieke behoefte aan is. Die behoefte blijkt bijvoorbeeld uit aanvragen van zorgorganisaties en woningzoekenden.
Wat is de inzet van KMAS geweest bij deze bespreking?
KMAS is content met de wil van Mooiland om de komende jaren in te zetten op Wonen Zorg en Welzijn van de huurders. Voor KMAS is belangrijk dat de huurders (de huurdersorganisaties en de koepels ) betrokken worden bij wat Mooiland op dit gebied doet. Adviseren, ondersteunen en mede ontwikkelen van activiteiten op dit gebied. In het KMAS-gebied is het belangrijk rekening te houden met seniorencomplexen en wooncomplexen met niet eenvoudige bewonersmixen zoals doorstroomwoningen, bewoners met een sociale en/of psychische problemen, ex-vluchtelingen en gemixte allochtone-autochtone wooncomplexen. Wonen, Zorg en Welzijn zijn dagelijkse vraagstukken voor dit gebied. Er vinden ook renovaties plaats en KMAS vindt dan bij renovaties het tevens een geschikt moment is om aanpassingen voor Wonen Zorg en Welzijn op te nemen.